چرا مذهب شیعه از اهل سنت پیروی نمی‌کند؟

پاسخ به شبهات ، محمد یوسف عظیم دخت ، بخش نهم ، اصلاح ۲۵۰ ، دوشنبه ۲۲/۹/۱۳۸۹ ، سال پنجم .

یکی دیگر از ویژگی هایی که به درستی به امیرمؤمنان علی(ع) نسبت داده شده ، سخاوت بی مانند آن حضرت است .  

برای اینکه افراد در جوامع گوناگون بتوانند در کنار هم به خوبی و خوشی زندگی کنند و از کنار هم بودن لذت ببرند و زندگی را به کام یکدیگر شیرین کرده  از تلخی‌های موجود بکاهند ، به محبت نیاز دارند . چون محبت دل ها را به هم نزدیک کرده ، از فاصله ها کاسته و انسان‌ها را نسبت به هم امیدوار می‌نماید .

برای ایجاد محبت ، وجود دو عنصر ضروری است : ۱ ــ خویشاوندی . ۲ ــ  سخاوت .

۱ ــ قرابت و خویشاوندی : محبت ، به طور طبیعی در ذات خویشاوندی نهفته است و انسان نسبت به فامیل نزدیک  و دور خود ، محبت ورزیده و علاقه خاصی دارد .

۲ ــ سخاوت : عامل دوم محبت آفرین ، بخشندگی مالی است . سخاوت ، به تنهایی پدید آورنده ی محبت بوده و هر فرد آگاه و خوش فکری می‌تواند با بخشش قسمتی از آنچه که متعلق به خود او می باشد ، علاقه دیگران را به خود جلب کرده و دل های زیادی را با خویشتن همراه کند . حتی در بعضی مواقع  می‌توان با سخاوت ، از شرارت دشمنان و بدخواهان کم کرده و آن‌ها را در زمره دوستان آینده ، درآورد .

بخشش و دست و دل‌بازی از جمله ویژگی‌هایی است که بین کلیه افراد بشر مشترک نبوده و همه از این صفت زیبا بهره مند نیستند . لازمه کرامت و بخشندگی ، مناعت طبع و چشم و دل سیری است . زیرا سخاوت با بخل در یک جا جمع نمی‌شود و فردی که بخیل باشد نمی‌توان از او انتظار کرامت داشت .

دویست و چهل و هفتمین حکمت نهج‌البلاغه ، گواه بر ادعای ما است که می‌فرماید :  « بخشش ، بیش از خویشاوندی محبت می‌آورد » .

علت زیبایی و تأثیر کلام امیرمؤمنان علی(ع) این است که ایشان تنها مرد حرف و حدیث نبوده ، بلکه در میدان عمل بیش از دیگران ، پیشگام بوده‌اند . اهل بیت(ع) به ویژه حضرت علی‌بن ابیطالب(ع) انسان هایی باسخاوت بوده‌ و بزرگواری در این خاندان شریف ، نسل به نسل گشته و داستان‌های زیادی پیرامون آن‌ها نقل کرده‌اند .

تعریف سخاوت

در تعریف سخاوت به کلام پرمعنای امیرمؤمنان(ع) متوسل می‌شویم . ایشان می‌فرمایند : « سخاوت آن است که تو آغاز کنی . زیرا آنچه با درخواست داده شود یا از روی شرم و یا از بیم

شنیدن سخن ناپسند است » .

در راستای فرمایش گهربار علی(ع) باید افزود که سخاوت ، بخشش قبل از تقاضا است . باید اضافه کرد که سخاوت فقط مختص به بخشیدن مال ، دارایی و ثروت نبوده و می‌توان جنبه‌های دیگری از بخشش مانند بذل علم ، ‌جان ، عاقبت نیکو و .. را در نظر گرفت که فرزند جناب ابوطالب ، در تمامی آن‌ها پیش قدم بوده و بدون درخواست می‌بخشیده است .

با توجه به آیات فراوانی که در قرآن کریم آمده ــ آیه تطیهر، آیه شاهد و… ــ و به شخصیت والای علی(ع) پرداخته و تربیت صحیح او که به دست کاملترین و بهترین انسان روی زمین یعنی پیامبر صورت گرفته و همچنین انتصاب و انتخاب علی(ع) در واقعه غدیر ، بدون شک می‌توان گفت که راه علی(ع) راه پیامبر بوده و او به جا آورنده سنت نبوی بوده است .

گرایش به علی ، پیروانش را از آلوده شدن به جمیع انحرافات بازداشته ، عزت و سعادت اخروی را برای آن‌ها بدنبال دارد . سرافرازی در پیشگاه حضرت باری تعالی ، سربلندی در آخرت که معنای صحیح و کامل خوش فرجامی برای محبان و شیعیان علی(ع) است که امیرالمومنین پیش از آن که از او درخواست شود ، به اختیار خود به دوستداران خود بخشیده است .

علی و سخاوت علمی

درباره جایگاه علمی امام علی(ع) به اندازه کافی در بررسی شخصیت علمی او پرداخته شد . پایه‌گذاری علم نحو ، تفسیر قرآن ، علم طریقت و حقیقت، علوم بلاغی و… از جمله دست‌آوردهای علمی امام علی(ع)  است که امروزه بشر بهره علمی خود را از سخاوت این مرد بزرگ دارد .

بذل جان در راه دین

علی(ع) از جمله نامداران ، پهلوانان و مردانی است که در بین عرب و غیر عرب شجاعت بی‌مثالش ، زبانزد خاص و عام شده که شرکت در غزوات و سریه‌های گوناگون شاهد این مدعا است .

رویارویی او با پهلوانانی چون عمربن عبدود و…، خوابیدن در بستر پیامبر برای دفاع از جان مبارک محمد مصطفی(ص) و … را می‌توان به عنوان نمونه ذکر کرده و برای بذل جان او در راه استواری و نشر دین مثال آورد .

علی و سخاوت

علی(ع) در مدینه باغی داشت که خیلی‌ها در آرزوی مالکیت چنین باغی به سر می بردند . ایشان باغ خود را به قیمت ده هزار دینار فروخت و تمام آنچه را که در برابر فروش باغ  گرفته بود ، میان فقرا و مساکین تقسیم نمود در حالی که به اندازه پول یک صبحانه نیز برای او باقی نمانده بود .

بخشش اموال از بهترین و برترین صفات انسانی است و شخص بخشنده ، بدون این که از او درخواست شود ، می‌بخشد و بر گیرنده ، منت نمی‌گذارد.

در حدیث زیبایی از پیامبر(ص) آمده است که مرد بخشنده اگر فاسق هم باشد به آتش نمی‌سوزد و بخیل اگر عابد هم باشد ، وارد بهشت نمی‌شود.

همچنین نقل شده است که حضرت علی(ع) در کوفه ، مزارعی داشتند که چهل تا هشتاد هزار دینار درآمد سالیانه آن‌ها بود که در پایان سال درآمد حاصل از آن را بین فقرا ، ایتام ، بیوه‌زنان و نیازمندان تقسیم می‌کرد .

سخاوت علی (ع) در قرآن

در تفسیر آیه ۲۷۴ سوره مبارکه بقره ــ الذین ینفقون اموالهم بالیل و النهار سراً و علانیة فلهم اجرهم عند ربهم و لا خوف علیهم و لا هم یحزنون ــ آمده است که  روزی علی(ع) چهار درهم پول داشت ، یک درهم آن را شب هنگام در راه خدا ، یک درهم آن را در روز ، یک درهم آن را آشکارا و یک درهم آن را پنهانی در راه خدا انفاق نمود که این آیه در شأن او نازل شد .

همچنین روایت شده است که روزی امام علی(ع) در مسجد مشغول نماز بود ، در حال رکوع نیازمندی وارد شد و چیزی خواست ، کسی به او توجه نکرد . فقیر اصرار کرد و مردم استقبال نکردند . بار سوم گفت : « من مرد مستحقی هستم ، به من کمک کنید » . امام اشاره به انگشت خود کرد و انگشتری خود را که دارای پنج قیراط  یاقوت بود ، به سائل بخشید و آیه زیر در شأن ایشان نازل شد : « انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا یقیمون الصلوة و یؤتون الزکاة و هم راکعون / سوره مائده آیه۵۵ » .

اعتراف معاویه به سخاوت علی(ع)

دوستان ، معمولا به دلیل رفاقت و محبتی که نسبت به یکدیگر دارند از هم تعریف می‌کنند ، ولی این که دشمن انسان در مقام تمجید و تعریف برآید ، حکایت از اوج شناخت او دارد . در تعریف سخاوت علی(ع) از زبان بدترین و مغرض‌ترین دشمن او یعنی معاویه داستانی نقل شده است که به شرح زیر است :

روزی مردی متملق ، چاپلوس و دنیا طلب نزد معاویه آمد و گفت : « از نزد بخیل‌ترین مردم پیش تو آمده ام » . معاویه در جواب گفت : « وای بر تو ، آیا علی بخیل‌ترین مردم است؟

چگونه علی(ع) را بخیل می‌خوانی ، با آن که اگر یک خانه از کاه و یک خانه از طلا داشته باشد ، اول خانه طلا را می‌بخشد و بعد کاه را ! » .

آیا با داشتن چنین شخصیت عظیم و بی نظیری ، می توان توقع داشت که شیعه به پیروی از مذاهب اهل سنت بپردازد ، در حالی که آنان حتی یک الگوی مطرح مانند حضرت علی(ع) ندارند .